اگر قصد دارید بیشتر از سه ماه در ترکیه بمانید—چه برای تحصیل، چه برای کار کوتاه‌مدت یا حتی راه‌اندازی استارتاپ—اولین چیزی که از شما خواهند پرسید «کیملیکت رو گرفتی؟» است. در این راهنمای جامع، هر آنچه باید درباره کیملیک بدانید را به‌روز و مطابق با جدیدترین قوانین اداره مهاجرت ترکیه توضیح می‌دهیم.
کارت اقامت ترکیه (İkamet Kartı)، که گاهی به اشتباه کیملیک خوانده می‌شود (“Kimlik Kartı” در واقع کارت ملی شهروندان ترک است، در حالی که برای اتباع خارجی از “İkamet Kartı” استفاده می‌شود)، هویت شما را برای دولت ترکیه، بانک‌ها، دانشگاه‌ها و کارفرمایان تأیید می‌کند. این کارت برای افراد خارجی شماره‌ای به نام “Yabancı Kimlik Numarası (YKN)” دارد که با عدد ۹۹ شروع می‌شود و با شماره ملی شهروندان ترک (TC No که با ۱ شروع می‌شود) تفاوت دارد اما مانند TC امکانات زیادی مانند افتتاح حساب بانکی، خرید سیم‌کارت، ثبت‌نام در بیمه درمانی و امکان ثبت‌نام در سامانه‌های آموزشی را برای شما فعال می‌کند. این کارت برای همه مهاجران—از دانشجو تا کارمند پروژه‌ای—الزامی است.
فهرست مطالب
کیملیک ترکیه چیست؟
کیملیک (Kimlik) در زبان ترکی به معنی «هویت» است. کارت کیملیک برای اتباع خارجی همان کارت اقامت یا (İkamet Kartı) محسوب می‌شود و شماره یکتای شناسایی ترکیه‌ای (TC) را در خود دارد. این کارت توسط اداره کل مهاجرت (Göç İdaresi) صادر شده و نشان می‌دهد که شما به‌صورت قانونی در ترکیه اقامت دارید. دولت ترکیه انواع مختلفی از کیملیک را صادر می‌کند، اما رایج‌ترین نوع برای مهاجران کارت اقامت یک‌ساله است که امکان تمدید دارد.
معنی کیملیک
واژه Kimlik در زبان ترکی دقیقاً معادل «هویت» است. وقتی می‌گوییم «کارت کیملیک»، در واقع از کارت هویتی سخن می‌گوییم که به شما اجازه می‌دهد در ترکیه اقامت قانونی داشته باشید.
تاریخچه مختصر کیملیک
- ۲۰۱۳: تصویب قانون ۶۴۵۸ اقامت و پناهندگی.
- ۲۰۱۵: جایگزینی «برگه اقامت» با کارت PVC هوشمند.
- ۲۰۲۰: افزودن تراشه NFC برای امضای دیجیتال.
- ۲۰۲۳: یکپارچه‌سازی سامانه آنلاین Göç İdaresi با سیستم مالیاتی.
نکته حقوقی: داشتن کیملیک به‌معنای شهروندی نیست، اما می‌تواند مسیر شما را به دریافت پاسپورت ترکیه (پس از ۵ سال اقامت کاری یا ۸ سال اقامت پیوسته) هموار کند.
چرا کیملیک برای مهاجران ضروری است؟
- افتتاح حساب بانکی و دریافت کارت بانکی بین‌المللی
- دریافت خدمات درمانی و بیمه
- خرید و اجاره مسکن به‌نام خودتان
- ثبت‌نام در دانشگاه‌ها و دوره‌های آموزشی
- دریافت شماره مالیاتی برای کسب‌وکار یا فریلنسری
مزیت | توضیح عملی | بدون کیملیک |
افتتاح حساب بانکی | بانک‌های زراعت، ایش، گارانتی و… شماره TC می‌خواهند. | فقط حساب «سپرده ارزی» با محدودیت |
بیمه درمانی | ثبت‌نام در SGK یا بیمه خصوصی بدون کیملیک ممکن نیست. | بیمه مسافرتی ۹۰ روزه |
اجاره یا خرید ملک | دفاتر نوتر و تاپوخانه الزام به ارائه کارت اقامت دارند. | قرارداد شخص ثالث، ریسک بالا |
خرید سیم‌کارت | اپراتورهای ترکسل و ودافون تنها با کیملیک سیم‌کارت دائمی می‌دهند. | سیم‌کارت گردشگری ۳۰ روزه |
تحصیل | دانشگاه‌ها و مدارس بین‌المللی به شماره TC نیاز دارند. | پذیرش مشروط |
مالیات و فریلنسری | برای صدور فاکتور الکترونیکی، TC الزامی است. | فعالیت غیررسمی |
تخفیف حمل‌ونقل | استانبول کارت دانشجویی ۵۰٪ ارزان‌تر است. | نرخ عادی |
انواع کارت اقامت
نوع اقامت | مدت اعتبار | مناسب برای | امکان تمدید | میانگین زمان صدور |
توریستی کوتاه‌مدت | ۶ یا ۱۲ ماه | فریلنسرها، خانه‌به‌دوش‌ها | بله | ۱۸ روز |
دانشجویی | طول دوره تحصیل | دانشجویان بین‌المللی | بله | ۱۵ روز |
کاری (Çalışma İzni) | قرارداد کاری | کارکنان شرکت‌های ترکیه‌ای | بسته به قرارداد | ۲۱ روز |
خانواده | ۲ سال | همسر و فرزند شهروند ترک | بله | ۲۰ روز |
مالکیت ملک | ۱ تا ۳ سال | خریداران ملک ≥ ۷۵ هزار دلار | بله | ۲۵ روز |
بشر‌دوستانه | متغیر | پناهجویان | موردی | ۳۰ روز |
اقامت بلندمدت (کارت آبی) | نامحدود | پس از ۸ سال اقامت پیوسته | دائمی | ۴۵ روز |
آمار ۲۰۲۴: از ۱٫۳ میلیون کارت صادرشده، ۴۲٪ توریستی، ۲۸٪ دانشجویی و 19٪ کاری بوده است.
تفاوت اقامت زیر ۳ ماه و بالای ۳ ماه در ترکیه
ویژگی | اقامت زیر ۳ ماه (ویزا یا معافیت ویزا) | اقامت بالای ۳ ماه (کیملیک) |
امکان افتتاح حساب بانکی | محدود و سخت‌گیرانه | کامل و قانونی |
ثبت‌نام بیمه درمانی | فقط بیمه مسافرتی | بیمه SGK یا خصوصی |
تمدید اقامت | نیاز به خروج و ورود مجدد | تمدید سالانه داخل ترکیه |
مناسب برای | توریست‌های کوتاه‌مدت | دانشجویان، فریلنسرها، کارکنان پروژه‌ای |
راهنمای افتتاح حساب بانکی و کارت‌های اعتباری
پس از دریافت کیملیک، می‌توانید در بانک‌های ترکیه حساب باز کنید. محبوب‌ترین گزینه‌ها برای مهاجران ایرانی Ziraat Bankası و İş Bankası هستند.
مدارک لازم برای افتتاح حساب
- کارت کیملیک + کپی.
- قرارداد اجاره یا سند ملک.
- شماره مالیاتی (Vergi No)؛ به‌صورت رایگان در اداره مالیات صادر می‌شود.
- قبض خدماتی (آب/برق) به‌نام خود یا صاحب‌خانه.
انواع حساب‌ها
نوع حساب | ارز | حداقل موجودی | قابلیت اینترنت بانک |
TL Vadesiz | لیر | بدون محدودیت | دارد |
USD/EUR | دلار/یورو | ۱۰۰ واحد | دارد |
Altın Hesabı | طلا (گرم) | ۱ گرم | خریدوفروش لحظه‌ای |
کارت‌های اعتباری: پس از ۳ تا ۶ ماه گردش حساب منظم می‌توانید برای کارت اعتباری درخواست دهید. بهره ماهانه حدود ۳٪ است.
مراحل گام‌به‌گام گرفتن کیملیک ترکیه
- ایجاد حساب در سامانه Göç İdaresi و تکمیل فرم آنلاین.
- انتخاب نوع اقامت (توریستی، دانشجویی، کاری…).
- رزرو وقت مصاحبه (Randevu)؛ شهرهای بزرگ معمولاً وقت‌های آزاد بیشتری دارند.
- پرداخت آنلاین هزینه اقامت یا از طریق بانک‌های زراعت/ایش.
- آماده‌سازی پوشه مدارک طبق چک‌لیست.
- حضور در اداره مهاجرت؛ ارائه اثر انگشت و عکس دیجیتال.
- دریافت رسید و شماره پیگیری.
- پیگیری وضعیت در سامانه؛ وضعیت‌ها: «در حال بررسی»، «ارسال به چاپ»، «تحویل به PTT».
ترفندهای نوبت‌گیری سریع
- ساعات ۰۷:۳۰ تا ۰۸:۰۰ صبح وارد سامانه شوید؛ زمان‌های آزاد تازه باز می‌شوند.
- اگر در استانبول وقت خالی نبود، شهرهایی مثل ساکاریا یا بورسا را انتخاب کنید و بعد از دریافت کارت آدرس را تغییر دهید.
میانگین زمان کل فرایند: ۲۰ تا ۳۰ روز کاری در استانبول، ۱۵ تا ۲۰ روز در شهرهای کوچکتر.
چک‌لیست مدارک لازم
- پاسپورت با حداقل ۶ ماه اعتبار
- ترجمه رسمی صفحه اول پاسپورت
- ۴ قطعه عکس بیومتریک
- بیمه درمانی معتبر (SGK یا خصوصی)
- قرارداد اجاره‌خانه محضری‌شده
- رسید پرداخت هزینه کارت
- فرم تکمیل‌شده درخواست اقامت (İkamet İzni Başvuru Formu)
شرایط و مدارک لازم دریافت کیملیک ترکیه در سال ۲۰۲۵
شرایط عمومی
- بیمه درمانی: اجباری برای ۱۸ تا ۶۵ سال.
- تمکن مالی: حداقل ۱۵٬۰۰۰ لیر یا معادل ارزی.
- آدرس معتبر: قرارداد اجاره نوترشده یا سند ملک.
- عدم سوءسابقه: گواهی عدم پیشینه از کشور مبدأ.
- حضور فیزیکی: هنگام ثبت درخواست باید در ترکیه باشید.
مدارک ضروری
- پاسپورت با حداقل ۶ ماه اعتبار + ترجمه رسمی.
- ۴ قطعه عکس بیومتریک ۵×۴٫۵.
- بیمه درمانی معتبر (خصوصی یا SGK).
- رسید پرداخت هزینه کارت (۲۵۰ لیر) و عوارض اقامت.
- فرم آنلاین İkamet İzni Başvuru Formu.
- رسید وقت مصاحبه (Randevu).
- قرارداد اجاره یا سند ملک + قبض آب/برق.
- حداقل مدت اجاره: ۱۲ ماه برای اقامت یک‌ساله
شرایط ویژه دانشجویان
دانشجویان می‌توانند با نامه پذیرش دانشگاه و بیمه دانشجویی تخفیف ۵۰٪ در هزینه اقامت بگیرند. همچنین شماره کیملیک به‌عنوان کد دانشجویی در سامانه YÖK استفاده می‌شود.
خطاهای رایج و راه‌حل‌ها
- ارائه عکس غیر بیومتریک: عکس باید پس‌زمینه سفید و بدون عینک باشد.
- قرارداد اجاره بدون نوتر: قرارداد باید در دفتر نوتر رسمی شود.
- بیمه ارزان کوتاه‌مدت: بیمه‌های زیر یک سال توسط اداره مهاجرت رد می‌شوند.
- آپلود ناقص مدارک در سامانه: فرم ناقص باعث لغو وقت می‌شود.
- عدم پرداخت عوارض خروج: اگر قبل از صدور کارت کشور را ترک کنید، درخواست باطل می‌شود.
راه‌حل‌ها
- استفاده از بیمه‌های مورد تأیید (Güneş، Anadolu، Allianz).
- رزرو وقت در شهرهای کوچکتر برای سرعت بالاتر.
- دو بار بررسی چک‌لیست قبل از مصاحبه.
هزینه و مدت زمان صدور کیملیک
نوع اقامت | هزینه دولتی (لیر) | هزینه کارت | جمع کل |
توریستی یک‌ساله | ۲۱۰۰ | ۲۵۰ | ۲۳۵۰ |
دانشجویی یک‌ساله | ۱۰۵۰ | ۲۵۰ | ۱۳۰۰ |
کاری کوتاه‌مدت | حدود ۲۳۰۰ لیر بسته به ملیت و نوع قرارداد | ۲۵۰ | ۲۷۵۰ |
میانگین زمان صدور: ۲۰ تا ۳۰ روز کاری
طبق آمار اداره مهاجرت ترکیه، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱٫۳ میلیون کارت اقامت برای اتباع خارجی صادر شده است.
حقوق و تعهدات پس از دریافت کارت
حقوق شما
- دریافت شماره مالیاتی و افتتاح حساب چندارزی.
- دسترسی به بیمه دولتی (SGK) و بیمارستان‌های دولتی.
- امکان ثبت‌نام در مدارس دولتی برای فرزندان.
- خرید خودرو و ثبت به‌نام خود.
- امکان درخواست وام بانکی پس از ۱۲ ماه سابقه حساب.
تعهدات شما
- اطلاع‌رسانی تغییر آدرس ظرف ۲۰ روز.
- تمدید به‌موقع کارت (۶۰ روز قبل از انقضا).
- پرداخت مالیات بر درآمد.
- رعایت قوانین کار در صورت داشتن اجازه کار.
هشدار: خروج از ترکیه بدون اجازه‌نامه (Çıkış Belgesi) در صورت انقضای کیملیک، جریمه ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ لیر به‌همراه دارد.
تمدید و تغییر نوع اقامت
- تمدید آنلاین: از ۶۰ روز قبل تا آخرین روز اعتبار کارت می‌توانید درخواست تمدید دهید.
- تغییر نوع اقامت: از توریستی به کاری یا دانشجویی با ارائه قرارداد کاری یا نامه پذیرش.
- وقفه اقامت: اگر بیش از ۱۲۰ روز خارج از ترکیه باشید، سابقه اقامت شما برای اقامت بلندمدت صفر می‌شود.
مدارک اضافه برای تمدید
- فیش مالیات سال قبل.
- بیمه درمانی جدید.
- رسید اجاره‌خانه یا سند ملک به‌روز.
واژه‌نامه اصطلاحات
- Göç İdaresi: اداره کل مهاجرت ترکیه.
- Randevu: وقت مصاحبه حضوری.
- Nüfus: اداره ثبت احوال.
- No: TC: شماره یکتای اتباع.
- No: Vergi: شماره مالیاتی.
- No: SGK: شماره بیمه درمانی.
- Çalışma İzni: اجازه کار.
- No: Taşınmaz: کد مالکیت ملک.
- PTT: شرکت پست ترکیه.
- SGK: سازمان بیمه اجتماعی ترکیه.
مقایسه با اقامت در گرجستان و امارات
ویژگی | ترکیه (کیملیک) | گرجستان (TRC) | امارات (Residence Visa) |
حداقل سرمایه لازم | ۱۵٬۰۰۰ لیر تمکن | ۲٬۰۰۰ دلار | ۲۰٬۰۰۰ درهم |
زمان صدور | ۲۰–۳۰ روز | ۱۰–۱۵ روز | ۵–۱۰ روز |
هزینه سالانه | از ۱٬۳۰۰ لیر | از ۴۰۰ دلار | از ۳٬۵۰۰ درهم |
بیمه درمانی | اجباری | اختیاری | اجباری |
مالیات فریلنسری | ۱۵٪ | ۱٪ | ۰٪ (فری‌زون) |
امکان شهروندی | پس از ۵–۸ سال | پس از ۱۰ سال | بسیار محدود |
نتیجه: برای فریلنسرهای ایرانی، ترکیه بین هزینه و امکانات تعادل بهتری نسبت به امارات و زیرساخت دیجیتال بهتری نسبت به گرجستان دارد .
بیمه درمانی در ترکیه: راهنمای کامل مهاجران
بیمه درمانی یکی از الزامات اصلی دریافت کیملیک است. گزینه‌های شما به‌طور خلاصه شامل SGK (بیمه دولتی) و بیمه خصوصی است.
گزینه ۱: بیمه دولتی SGK
- هزینه ماهانه: از ۲٬۶۵۰ لیر برای افراد مجرد (۲۰۲۵).
- پوشش: ویزیت پزشک عمومی و تخصصی، خدمات آزمایشگاهی، بستری، زایمان.
- نحوه ثبت‌نام: اگر کارمند رسمی یا دانشجوی ثبت‌نام شده باشید، می‌توانید پس از دریافت کیملیک به اداره SGK مراجعه کرده و ثبت‌نام کنید. فریلنسرها باید از بیمه خصوصی یا بیمه BAĞ-KUR (برای مشاغل آزاد) استفاده کنند.
گزینه ۲: بیمه خصوصی
شرکت | پلن پایه (سالانه) | سقف پوشش | مزایا |
Allianz | ۴٬۹۰۰ لیر | ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ لیر | پوشش دندان و چشم‌پزشکی |
Anadolu Sigorta | ۵٬۳۰۰ لیر | ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ لیر | اپلیکیشن موبایل فارسی |
Güneş | ۴٬۷۵۰ لیر | ۹۰۰٬۰۰۰ لیر | پرداخت اقساطی |
نکته: اداره مهاجرت بیمه‌های کوتاه‌تر از یک‌سال را برای اقامت ۱۲ ماهه نمی‌پذیرد.
مجوز کار و مسئولیت کارفرمایان
اگر قصد دارید در ترکیه استخدام شوید، علاوه بر کیملیک نیاز به Çalışma İzni (اجازه کار) دارید.
فرآیند صدور مجوز کار
- کارفرما در سامانه وزارت کار درخواست را ثبت می‌کند.
- شما ظرف ۱۰ روز مدارک (پاسپورت، قرارداد، کیملیک) را بارگذاری می‌کنید.
- نتیجه طی ۳۰ روز اعلام می‌شود؛ در صورت تأیید، مجوز کار به‌صورت استیکر روی پاسپورت یا کارت جداگانه صادر می‌شود.
جریمه‌های عدم رعایت
تخلف | جریمه برای کارفرما | جریمه برای کارمند |
استخدام بدون مجوز | ۱۷٬۹۰۸ لیر | ۷٬۱۶۶ لیر |
تمدید نکردن به‌موقع | ۸٬۹۵۴ لیر | ۳٬۵۸۳ لیر |
توصیه حقوقی: همیشه یک نسخه از قرارداد کاری محضری‌شده را نزد خود نگه دارید تا در صورت بازرسی وزارت کار جریمه نشوید.
پرسش‌های پرتکرار (FAQ)
- کیملیک ترکیه چیست؟
کارت هویتی است که به اتباع خارجی اجازه اقامت قانونی بیش از ۹۰ روز در ترکیه را می‌دهد. - آیا بدون کیملیک می‌توان حساب بانکی باز کرد؟
بعضی بانک‌ها ممکن است با پاسپورت حساب ارزی محدود باز کنند، اما برای خدمات کامل بانکی، شماره اقامت (YKN) یا کیملیک ضروری است. - چگونه وضعیت درخواست خود را پیگیری کنم؟
با وارد کردن شماره پیگیری در سایت Göç İdaresi. - اگر کارت گم شود چه کنم؟
ظرف ۱۵ روز به اداره مهاجرت مراجعه و درخواست المثنی بدهید
جمع‌بندی
کیملیک ترکیه نه‌تنها مجوز اقامت شماست، بلکه کلید دسترسی به خدمات مالی، درمانی و آموزشی کشور محسوب می‌شود. اگر قصد دارید بیش از سه ماه در ترکیه بمانید، همین امروز مراحل دریافت کیملیک را آغاز کنید تا با خیال راحت به زندگی، کار یا تحصیل خود بپردازید.
